ARNHEM - Gelderse gemeenten hebben in totaal zeker 2000 mogelijke gedupeerden van de toeslagenaffaire in beeld. Dat blijkt uit onderzoek van Omroep Gelderland. Gemeentes hebben aangegeven te willen helpen bij de afwikkeling van de affaire, waarbij duizenden ouders jarenlang ten onrechte als fraudeur werden bestempeld door de Belastingdienst.
Door: Maarten Beeks
Duizenden gezinnen die door toedoen van de Belastingdienst diep in de ellende zijn beland. Allemaal omdat ze ten onrechte kinderopvangtoeslag moesten terugbetalen. Nu de beerput volledig open is, het kabinet diep door het stof is gegaan en slachtoffers eindelijk gehoord worden, ligt er zo mogelijk een nog grotere uitdaging: al die duizenden slachtoffers helpen hun levens weer op de rit te krijgen. En daar willen gemeentes bij gaan helpen, zo liet de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) eerder al weten.
Inmiddels deelt de Belastingdienst actief informatie met de gemeentes, waardoor ze tot actie kunnen overgaan. Toch zijn er grote verschillen in hoe gemeentes vervolgens te werk gaan, blijkt uit navraag bij alle 51 Gelderse gemeentes.
2000 mogelijke gedupeerden
De huishoudens die nu in beeld zijn worden officieel aangemerkt als mogelijke gedupeerden. Er wordt door de Belastingdienst nog gecontroleerd of mensen daadwerkelijk gedupeerd zijn. Het aantal kan dus nog afnemen. Maar het kunnen er ook nog meer worden., omdat er nog wekelijks meldingen bijkomen..
In de gemeente Arnhem zijn inmiddels meer dan 400 slachtoffers in beeld. Als je dat afzet tegen de gemeente Nijmegen (171 gedupeerden), waar meer mensen wonen, wordt duidelijk hoe groot de groep is in Arnhem. Ook relatief gezien steekt Arnhem er in negatieve zin met kop en schouders bovenuit. Daarna volgen Zevenaar en Tiel waar verhoudingsgewijs ook veel meldingen vandaan komen. De gemeente Tiel zegt geschrokken te zijn door het grote aantal gedupeerden in de gemeente. Daarom gaan ze daar nu op een intensievere manier te werk om de slachtoffers bij te staan.
Kijk hieronder op de kaart hoeveel gedupeerden er in jouw gemeente in beeld zijn en wat de gemeente doet om ze te helpen.
Nog niet met iedereen contact
Wat verder opvalt is dat er grote verschillen zijn in hoeverre gemeentes al contact hebben gelegd met de slachtoffers. Bijna overal is er wel een begin gemaakt, maar waar de gemeente Apeldoorn bijvoorbeeld zegt met alle bij hun bekende gezinnen contact te hebben gehad, heeft de gemeente Aalten nog maar met een fractie van het aantal slachtoffers contact gelegd.
Waar de Belastingdienst verantwoordelijk blijft voor de financiële afwikkeling, richten de gemeentes zich vooral op de overige hulpvragen. Voor slachtoffers die zich jarenlang, ook bij de gemeente, niet gehoord voelden, geven ze nu juist aan een luisterend oor te willen bieden. Als daar bij gedupeerden behoefte aan is, willen ze daarnaast helpen met huisvesting, (jeugd)zorg, werk, psychische hulp en de financiële situatie.
Schulden
Wat de situatie voor gemeentes, als bemiddelaar in de afwikkeling, lastig maakt is dat veel gedupeerden door de problemen met de Belastingdienst ook nog openstaande schulden hebben bij gemeentes. In afwachting van een definitief plan om de publieke schulden kwijt te gaan schelden, wordt daar nu geen actie op ondernomen. Om te voorkomen dat andere schuldeisers deurwaarders op slachtoffers van de affaire af kunnen sturen, heeft de Eerste Kamer onlangs een amendement aangenomen waarin is geregeld dat schuldeisers tijdelijk geen geld kunnen innen van gedupeerden. Deze zogeheten pauzeknop geldt voor een jaar.
"Ze hebben al genoeg leed meegemaakt"
De gemeentes Brummen en West-Betuwe wachten het plan om van de publieke schulden af te komen niet af en geven nu al aan dat als gedupeerden bij de gemeente schulden hebben, dat deze dan worden kwijtgescholden. "De inwoners die dit betreft hebben al genoeg leed meegemaakt", licht een woordvoerder van de gemeente West-Betuwe toe. De gemeente Oude IJsselstreek heeft voor enkele gedupeerden met terugwerkende kracht gemeentelijke belastingen kwijt gescholden een Kindpakket toegekend en met terugwerkende kracht Bijzondere Bijstand toegekend.