ARNHEM - Opluchting, blijdschap en enkele irritaties. De winkels zijn weer een week open. Omroep Gelderland maakte een rondgang langs Gelderse winkelcentra. "We moeten zorgen dat mensen blijven komen."
Door: Henri van Veen
"We zijn weer op weg!" De stem van de voorzitter van de ondernemersvereniging City Centrum Arnhem Veronique Gallé verraadt opluchting. "We zijn maandenlang een lege stad geweest", zegt Gallé. "Grotere steden hebben enorme klappen gehad vergeleken met kleinere. Ik ben blij dat mensen de weg naar de winkels weer hebben gevonden. Ze hebben toch de behoefte om te winkelen."
Het is weer druk in de stad en afgezien van rijen bij sommige ketens leidt dit volgens Gallé niet tot grote problemen. "Er is wel irritatie bij ondernemers in de Zwanenstraat, omdat Primark daar de mensen binnenlaat en anderen daar niet altijd even blij mee zijn."
'Ouder publiek komt ook weer'
Dagjesmensen en toeristen vinden de binnenstad van Arnhem ook weer, constateert ze. "En niet alleen jongeren zijn terug, oudere bezoekers ook."
In winkelcentrum Eglantier in Apeldoorn heeft Jos Diependaal een winkel in tijdschriften en kantoorartikelen. Ook is hij voorzitter van de winkeliersvereniging in Apeldoorn-Zuidoost. Rijen voor de winkels zijn er niet. "We hebben een eigen app waarmee we de drukte meten. Wordt het te druk, dan komt er op de website een oranje signaal. Rood betekent: kom nu alsjeblieft niet."
Ik mocht geen tijdschriften verkopen en de supermarkt wel. Dat stak toch een beetje
Hij vreesde een deel van de klanten, die online konden bestellen, te verliezen. Diependaals Readshop heeft ook een postagentschap en dat deel was tijdens de lockdown gewoon open. "Maar ik mocht geen tijdschriften verkopen terwijl de supermarkt dat wel mocht. Dat stak toch een beetje."
In het overdekte winkelcentrum in Malden heeft één filiaal de lockdown niet overleefd, zegt centrummanager Sandra van Elk. Reisbureau D-Reizen ging failliet. "Het is afwachten of die een doorstart maakt", zegt ze. De andere middenstanders in Malden zijn blij dat ze nog bestaan. Van Elk: "We hebben wel steeds bij de winkeliers een vinger aan de pols gehouden. Hoe was het contact met de huurbaas, was die coulant met de huurprijzen in de voorbije tijd? In de meeste gevallen is dat ook zo."
Bezoekers houden zich sinds de heropening aan de regels, gaat de centrummanager verder. "Bij de Action is het wel behoorlijk druk. Daar zie je ook wachtrijen."
Dieven en zakkenrollers
Waar winkelend publiek is, zijn ook winkeldieven en zakkenrollers. Voor een overzicht van deze vormen van criminaliteit is het na zeven dagen nog te vroeg. De politie houdt wel op een aparte site gegevens bij. Enkele wijkagenten laten desgevraagd weten dat de winkeldiefstallen in de 'essentiële winkels' zoals supermarkten en drogisterijen nooit zijn gestopt.
"Winkeldiefstal in Tiel loont niet", zegt binnenstadmanager Gert-Jan van Ingen. Wat de middenstanders doen tegen winkelcriminelen, wil hij niet zeggen. Maar: "We hebben in de binnenstad van Tiel een heel actief bestrijdingsbeleid als het gaat om winkeldiefstal. Pogingen blijven niet ongestraft. Honderd winkeliers doen mee. Je wordt gezien en gepakt. Het loont hier niet om te jatten."
Na vier maanden lockdown ziet de oud-wethouder van Buren een verschuiving naar online winkelen in Tiel. "Jongeren kopen sowieso veel online, maar ook ouderen hebben het ontdekt. We moeten ervoor zorgen dat publiek in Tiel naar de winkels blijft komen. Zorgen dat het leuk is in de stad."
Zaligmakend is steeds maar pakketjes laten komen bij de deur niet, vindt Van Ingen. "Je wilt spullen zien, vastpakken en kleding passen. Het steeds moeten terugsturen van iets wat tegenvalt is niet fijn. En het contact met winkelpersoneel is ook erg prettig. Ze heten je welkom en ze helpen je als je vragen hebt."
Je voelde je verplicht iets te kopen na een afspraak
"Ik ben blij dat we geen click en collect meer hebben." Woorden van Simone Giele in Barneveld. Ze vertegenwoordigt de winkeliers in het centrum. "Je moest een afspraak maken en dan voelde je je bijna verplicht om ook iets te kopen. Mensen reserveren dan niet. De openstelling sinds 28 april werkt veel beter. Natuurlijk kwam het voor dat mensen een afspraak maakten en toch niets kochten omdat ze niet konden vinden wat ze zochten. Maar dat voelde niet goed."
Spaargeld of pensioen opmaken
Onder Barneveldse winkeliers zijn er, zegt Giele, die hun spaargeld hebben moeten aanspreken of hun pensioen. "Maar we hebben allemaal hoop en we zijn blij dat de mensen weer komen, we zijn blij met wat we hebben. We hebben weer aanloop."
Net als in Tiel zijn middenstanders in Gieles binnenstad heel fel op terugkerende winkeldieven. "Een aantal collega's is heel goed in ze herkennen. Ze lichten elkaar in via een groepsapp dat er eentje is gezien. Als geconstateerd is dat een winkeldief zijn slag heeft geslagen, wordt het signalement doorgegeven. Meestal lukt het dan om de betreffende persoon door het dorp te volgen tot boa's of de politie zijn gearriveerd."
