APELDOORN - Stop pandjesbazen die de huurprijs opdrijven en voorkom 'Randstad-taferelen'. In Nijmegen stemde de gemeenteraad woensdagavond voor een maatregel om precies dát te doen. En de Waalstad staat niet alleen: ook in Apeldoorn proberen ze het voor elkaar te boksen.
Door: Bastiaan van Blokland
In Nijmegen is het erdoor, in Druten en Wijchen was de politiek er al even mee bezig. In Apeldoorn brengen onder andere PvdA en CDA het balletje aan het rollen. Dat kan, omdat minister Ollongren gemeenten dit jaar de mogelijkheid gaf huisjesmelkers aan te pakken.
Op de rem trappen
Het gaat dan om een 'zelfbewoningsplicht' voor eigenaren van nieuwbouwwoningen en de mogelijkheid op de rem te trappen als huizen en masse worden opgekocht door bijvoorbeeld beleggingsmaatschappijen. Zo kan de huurprijs genormaliseerd worden.
Kijk hier naar een video. Tekst gaat eronder verder:
Zes Apeldoornse raadspartijen hopen dat wethouder Nathan Stukker gaat onderzoeken hoe hij invulling kan geven aan die mogelijkheden.
'Voorkomen is beter dan genezen'
De prijsstijging in de vrije huursector hangt samen met de algemene woningwaardestijging. Organisaties met veel geld die woningen verhuren, moeten die eerst kopen. Daarvoor overbieden ze gemakkelijk de vraagprijs. En dat drijft de prijs op, zegt PvdA-voorman Ties Stam.
"Een probleem is het hier nóg niet. Al komt het ook in Apeldoorn voor. Het kan een probleem worden; je ziet het vooral in de Randstad en het trekt langzaam naar het oosten toe", legt hij uit.
Helft van je inkomen op aan huur
Soms zijn de wachttijden voor een sociale huurwoning zo lang, dat mensen noodgedwongen particulier moeten huren, terwijl zij dat eigenlijk amper kunnen betalen. Stam: "Het kost mensen soms 50 procent of meer van hun inkomen aan woonlasten."
Landelijk steeg het aantal woningen dat verkocht wordt om te verhuren sinds 2009 met zeker 3 procent. Stam: "Dat lijkt weinig, maar op het totaal aantal woningen is het enorm."
Dit betaal je per vierkante meter
Waar de gemiddelde huurprijs sinds de intrede van de coronacrisis daalt, steeg hij in het laatste kwartaal met bijna 1,5 procent in Apeldoorn. Per vierkante meter betaal je daar nu 10,94 euro.
Als je een woning hebt van ongeveer 90m2, leg je dus een slordige duizend euro per maand neer aan kale huur. Dat is overigens nog altijd lager dan het Gelders gemiddelde van 11,68 euro per m2.
Zie ook: 'Landelijke huurprijs voor het eerst in zes jaar gedaald'
Fractievoorzitter Stam: "We willen hier Randstad-taferelen voorkomen, door nu actie te ondernemen. Want wat later gebeurt, kun je niet meer terugdraaien."
Donderdagavond beslist de gemeenteraad over het voorstel (motie) om de wethouder te laten onderzoeken hoe hij zelfbewoningsplicht en een zogenoemde opkoopbescherming kan realiseren.
'Oplossing: meer huizen bouwen'
De VVD zal in ieder geval tegenstemmen, zegt raadslid Tim Kamphuis: "Er komt landelijke regelgeving aan voor verhoging van de overdrachtsbelasting voor mensen die niet zelf in een huis wonen. Het echte probleem oplossen is natuurlijk veel belangrijker: meer woningen bouwen."
Dat laatste gaat in Apeldoorn nou nét niet zo vlotjes, weet Kamphuis zelf ook. "Daar hadden we dan misschien iets eerder met elkaar aan moeten beginnen."
