ZUTPHEN - Om in 2030 de energie-ambities te halen heeft de Cleantech Regio nog 668 hectare aan zonnepanelen nodig (omgerekend zo'n 1000 voetbalvelden) en 56 windmolens. Dat schrijven de betrokken partijen in hun concept-Regionale Energiestrategie (RES).
Door: Madelien Jansen
Om de landelijke klimaatdoelen te halen - 49 procent minder CO2-uitstoot in 2030 - moeten alle regio's een steentje bijdragen. Gemeenten moeten daarom in regioverband later dit jaar bij het Rijk aangeven wat zij gaan doen op het gebied van opwek van duurzame energie.
Hoeveel duurzame energie gaat de regio opwekken?
De Cleantech Regio heeft daarom een concept-bod gemaakt. De aantallen en locaties zijn dus nog niet definitief. In het bod staat beschreven hoeveel zon- en windenergie de partijen in de periode tot 2030 wil realiseren en welke mogelijkheden de partijen zien voor zon- en windenergie na 2030.
De Cleantech Regio is een samenwerkingsverband van 8 gemeenten, ondernemers en onderwijs. Voor de RES is in deze regio samengewerkt door gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Heerde, Lochem, Voorst en Zutphen, provincie Gelderland, Waterschap Vallei en Veluwe, Waterschap Rijn en IJssel, netbeheerder Liander en de Strategische Board van de Cleantech Regio. Deventer hoort officieel ook bij de Cleantech Regio, maar werkt op het gebied van de RES samen met een aantal Overijsselse gemeenten.
Tot 2030 denkt de Cleantech Regio in totaal 1,23 terawatt duurzame energie te gaan opwekken. Zo'n 65 procent moet komen uit zonne-energie, de rest uit windenergie. Na 2030 ligt de opwek van duurzame hoger: dan denkt de regio samen 2,36 TWh duurzame energie op te kunnen wekken.
1000 voetbalvelden nodig voor zonnepanelen
Voor de opwek van zonne-energie denkt de Cleantech Regio tot 2030 in totaal 935 hectare aan ruimte nodig te hebben voor zonnepanelen. Een kleine 300 ha is al gerealiseerd of vergund, er moet dus nog ruim 600 hectare bij de komende jaren, omgerekend zo'n 1000 voetbalvelden.
Dit zijn de voorkeurslocaties voor zonnepanelen als het aan de regio ligt:
- zonnepanelen in geluidsschermen of taluds (10 ha)
- vliegveld Teuge (15 hectare)
- knooppunten van snelwegen (5 ha)
- bedrijfsterreinen (65 ha)
- dorps, buurt en wijkzonneveldjes (60 ha)
- stortplaatsen (30 ha)
- zandwinplaatsen (10 ha)
- grote parkeerplaatsen in het buitengebied (15 ha)
De overige 743 hectare aan zonnepanelen moet komen op landelijk gebied.
62 windmolens in de regio
Naast zonneparken moeten er volgens de Cleantech Regio ook windmolens komen: 55 stuks in grote clusters en 7 individuele turbines bij dorpen of kernen of in kleine clusters. Voor dat laatste ziet de regio mogelijkheden in de gemeenten Lochem en Heerde. De clusters wil de regio koppelen aan infrastructuur, bebouwing of bedrijfsterrein.
In Zutphen staan al drie windmolens en zijn er ook nog drie in procedure. Dat maakt dat er nog 56 turbines nodig zijn. De regio heeft daarvoor onderstaande gebieden op het oog, wat nog niet betekent dat daar ook daadwerkelijk windmolens gaan komen. Gemeenten moeten in een later stadium in bestemmingsplannen en omgevingsplannen concreet locaties gaan aanwijzen.
Epe weteringengebied (2 windmolens), Voorst - Apeldoorn A1 zone (5 windmolens), Brummen (4 windmolens), Voorst - Voorster Klei (3 windmolens), Zutphen broekgebied (9 windmolens), Lochemseweg tussen Zutphen en Lochem (3 windmolens), Heerde (3 windmolens), Lochem (4 windmolens), Heerde Epe Apeldoorn A50 (6 windmolens) en Apeldoorn A1 Veluwe (17 windmolens).
Na 2030 verwacht de regio 100 windmolens nodig te hebben om volledig energieneutraal te worden. Tenzij windmolens efficiënter worden, dan zijn er minder turbines nodig om de doelstellingen te halen.
Warmtebronnen
Naast zon- en windenergie onderzoekt de regio ook warmtebronnen als vorm voor duurzame energie. Zo wordt onder andere gekeken hoe de restwarmte van FrieslandCampina in Lochem en Borculo zo goed mogelijk kan worden gebruikt. Hetzelfde gebeurt in Zutphen, bij het bedrijf GMB en in Eerbeek en Loenen bij de papierfabrieken.
Gevolgen voor elektriciteitsnet
De vraag is alleen of ons elektriciteitsnet de opwek van al die duurzame energie wel aan kan, daarom is ook netbeheerder Liander betrokken bij de RES. Op dit moment zien zij dat er knelpunten zijn, door de snelle groei van zonneparken, datacenters en andere energie-intensieve sectoren.
Om de doelstellingen te halen verwacht Liander dan ook zes nieuwe HS-MS stations te moeten bouwen of waar mogelijk bestaande stations uit te breiden. Het bouwen van zo'n station kost tussen de 5 en 7 jaar, de totale kosten liggen tussen de 61 en 122 miljoen.
Impact corona-crisis op RES
De concept-RES is nog geen eindresultaat. Normaal gesproken zouden er de komende periode raads- en inwonersbijeenkomsten zijn om reacties op de plannen te bespreken. Door de corona-crisis kan dit pas over een aantal weken of maanden. De Cleantech Regio heeft daarom aan de landelijke overheid gevraagd of 1 juni 2020 als datum voor het indienen van de Concept-RES kan worden uitgesteld.
Zie ook:
