LIEREN - Excentriekeling of einzelgänger, zo ziet fotograaf Sven Scholten ze het liefst. Als je een bijzonder verhaal hebt, komt hij naar je toe en legt je vast op de gevoelige plaat. De enige voorwaarde: je moet in de gemeente Apeldoorn wonen. Mercedesfanaat en pisemmerzwaaier Tunnes Gierpet voldoet aan al die criteria.
Door: Bastiaan van Blokland
Stadsfotograaf Sven krijgt subsidie voor het project Mooi Volk. Doel: karakteristieke Apeldoorners fotograferen. Het is een droom die hij tijden koesterde, maar waarmee hij niets deed. "Ik had er eerder simpelweg geen tijd voor. Maar nu wel, met de subsidie."
Begin december is het de beurt aan Teun Westerik uit het gehucht Lieren om vereeuwigd te worden.
Speciale eer voor Tunnes
Een roedel blaffende honden rent op Sven af als hij arriveert bij Teuns erf. Op de brievenbus links van de ingang staat 'Tunnes Gierpet'. "Zo wil Teun genoemd worden", weet Sven. Voor het hek hebben zich inmiddels twee labradors, een enorme Duitse herder en een puppy verzameld. "De honden doen niks hoor", brult Tunnes van ver.
Bekijk de video. De tekst gaat eronder verder.
Sven loopt bepakt en bezakt het erf op, geeft de honden een aai over de kop en zet zijn spullen neer. Tunnes heeft de eer gefotografeerd te worden met het lievelingetje van Sven; zijn analoge zwart-witcamera.
Sjofel boerderijtje
"Koffie?", vraagt de gastheer. Dat is geen slecht idee, want echt warm is het buiten niet. Kan hij gelijk zijn vrouw voorstellen. Nog voordat Tunnes en Sven de deur doorgaan, komt zijn echtgenote Frieda het sjofele boerderijtje uitgestapt.
Bekijk hier de volledige reportage
Hij roept haar toe: "Kiek nou wat vor moois wie daor hebb'n." Toegegeven, het klinkt alsof hij een koe keurt. Maar dat is Tunnes. Zij laat zich de woorden welgevallen, pakt de 4x4 en rijdt het erf af voor een bezoek aan de kapper.
Smeerolie
Al snel komen de mannen erachter dat zij beiden geboren Beekbergers zijn. Dat schept een band. De verzameling rijtuigen op Tunnes' terrein blijkt daarnaast smeerolie voor een goed gesprek. Tunnes wijdt gepassioneerd uit over een door hem opgelapte Mercedesklassieker uit 1952 en een Jeep uit hetzelfde tijdsgewricht. In een bomvolle schuur worden de auto's omringd door bejaarde Kreidlers en dito motoren.
Tekst loopt door onder de foto.
'Niet te netjes, niet te strak'
Voor een van Svens foto's kiest Tunnes zijn blauwe zeventiger jaren Mercedes als decor. Eveneens zelf gerestaureerd. "Ik gebruik hem gerust dagelijks hoor", verzekert hij. Met klompen en al klimt hij erin. Onafgebroken ratelt de 68-jarige in plat Beekbergs dialect. Sven lacht, draait onderwijl aan de knoppen van zijn camera en vraagt Tunnes 'die kop even uit het raam te steken'. Hij leunt abrupt naar buiten en brult: "D'r uut met die kop! Je zegt het precies goed. Niet te netjes, niet te strak."
Icoon van Normaal
Dan stapt Tunnes uit de wagen en poseert voor zijn boerderij, de beruchte stok-emmer in de knuisten geklemd. Sven positioneert zich met zijn camera en geeft instructies. Het is een treffend beeld, dat de man neerzet zoals velen hem kennen: de clown, de grappenmaker.
Naast fervent Graafschap-aanhanger is de hobbyboer sinds jaar en dag bezeten van Normaal, waar hij in zijn hoogtijdagen tijdens concerten rondliep met een gieremmer op een stok. "Ik begon voorin de tent met die stok, als een soort tamboer-maître. Dan liep ik door de tent, gewoon om mensen aan het lachen te krijgen. Er ging bier in de emmer, of als er iemand nodig moest, nou... Soms ging het dan zo hop!" Met een zwaai zwengelt Tunnes de stok-met-emmer boven zijn hoofd: "Zo het publiek in."
Tekst loopt door onder de foto.
Waarom die gierpet?
Normaalconcerten stonden garant voor vertier en gesmijt met bier in een kolkende tent. Altijd was daar dan Tunnes met zijn 'gierpet' (een pet die je alleen draagt tijdens het gieren, vanwege de stank) die de bende vermaakte. Nog altijd, als hij de kans krijgt, bezoekt Tunnes concerten van Boh Foi Toch, of hij geeft Graafschapsupporters een lift in zijn Mercedes. Waar hij ook komt, weten de mensen wie Teun Westrik uit Lieren is. Ze kennen hem als Tunnes Gierpet.
Tekst gaat verder onder de foto.
Sven wil zijn fotorolletje volschieten. "De laatste", roept hij naar Tunnes. Die zit achter zijn boerderij en kijkt uit over zijn paarden. Klik. Het zit erop. "Cut", zegt Sven grappend. "Kut is lekker", mompelt Tunnes. Tijd voor koffie maar weer. Voor hem het liefst twee dagen oude koffie. "Die leg ik op de voorstoel van de auto in een thermosfles, zodat hij goed koud is. Dan vind ik hem het lekkerst." Hij nestelt zich tevreden in de woonkamer. Bij de open haard laaft een van de honden zich aan de warmte.
Meer 'prachtfiguren'
Tunnes Gierpet; een 'prachtfiguur' noemt Sven hem. Precies wat de fotograaf voor ogen heeft met 'Mooi Volk'. Via zijn portretten probeert hij hen in de ziel te kijken: een vrouwelijke jager die midwinterhoorn blaast, een yoga-stel met een tipi in de tuin, een afzwaaiende koster, een melkboer. Als het aan Sven ligt, stopt hij voorlopig niet, maar gaat hij ook in 2021 verder.
Door corona geen live-expositie
Een domper voor hem is wel dat zijn tussentijdse expositie in de Grote Kerk wegens corona niet doorgaat. "Daarom wil ik in januari een online-expositie organiseren, maar het duurt even voordat we dat klaar hebben."
Of Tunnes de foto's tegen die tijd online kan bekijken, is de vraag. "Ik heb geen internet hier, alleen deze oude telefoon. En als die uitstaat, dan staat hij uit." Hij neemt een slok van zijn koude koffie. Sommige mensen zijn inderdaad excentriek.
